Aspartam (E951) – zastosowanie i właściwości

Aspartam (E951) to jeden z najbardziej popularnych i kontrowersyjnych składników żywności na świecie. W ostatnich latach jego obecność w różnorodnych produktach spożywczych stała się przedmiotem zainteresowania zarówno ekspertów, jak i konsumentów. W niniejszym wpisie omówimy czym dokładnie jest aspartam, jakie są jego zastosowania oraz jakie normy spożycia obowiązują w odniesieniu do tego składnika.

Czym jest Aspartam (E951)?

Aspartam to syntetyczny słodzik, który został odkryty przypadkowo w 1965 roku przez chemika Jamesa Schlattera. Jest to pochodna aminokwasów – asparaginy i fenyloalaniny, które występują naturalnie w białkach. Ze względu na swoją strukturę chemiczną, aspartam jest około 200 razy słodszy niż cukier, a jednocześnie ma znacznie mniejszą kaloryczność. Dzięki tym właściwościom, aspartam stał się popularnym składnikiem wielu produktów spożywczych.

Zastosowanie Aspartamu

Aspartam jest szeroko stosowany jako słodzik zarówno w przemyśle spożywczym, jak i farmaceutycznym. Wiele produktów zawiera ten składnik w celu zastąpienia cukru i obniżenia kaloryczności. Oto niektóre z nich:

• Napoje bezalkoholowe (np. Coca-Cola Light, Pepsi Light),
• Żywność dietetyczna (np. jogurty, desery, słodycze),
• Przekąski (np. gumy do żucia, dropsy, batoniki),
• Suplementy diety (np. napoje sportowe, witaminy),
• Leki (np. syropy przeciwkaszlowe, pastylki do ssania).

Bezpieczeństwo i normy spożycia

Aspartam jest jednym z najbardziej przebadanych składników żywności na świecie. Organizacje takie jak Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) oraz Amerykańska Agencja Żywności i Leków (FDA) uznają aspartam za bezpieczny składnik żywności. Warto jednak pamiętać, że jego spożycie może być szkodliwe dla osób z fenyloketonurią (PKU), genetycznym zaburzeniem, które uniemożliwia przetwarzanie jednego z aminokwasów aspartamu – fenyloalaniny.

Dla ogółu ludności obowiązuje tzw. Dopuszczalne Dzienne Spożycie (ADI) wynoszące 40 mg/kg masy ciała. Przykładowo, dla osoby ważącej 70 kg oznacza to, że może spożyć bezpiecznie około 2800 mg aspartamu dziennie. Oznacza to, że przeciętny konsument może spożywać produkty zawierające aspartam bez obaw o negatywne skutki zdrowotne, o ile przestrzega się zalecanych norm spożycia.

Podsumowanie

Aspartam (E951) to popularny składnik żywności, który znajduje zastosowanie w wielu produktach spożywczych jako zamiennik cukru. Jego spożycie jest uważane za bezpieczne dla większości ludzi, o ile przestrzega się zalecanych norm spożycia. Osoby z fenyloketonurią (PKU) powinny unikać aspartamu ze względu na ryzyko pogorszenia stanu zdrowia.

Źródła naukowe:

• Magnuson, B. A., Burdock, G. A., Doull, J., Kroes, R. M., Marsh, G. M., Pariza, M. W., … & Williams, G. M. (2007). Aspartame: a safety evaluation based on current use levels, regulations, and toxicological and epidemiological studies. Critical reviews in toxicology, 37(8), 629-727.
• European Food Safety Authority – EFSA (2013). Scientific Opinion on the re-evaluation of aspartame (E 951) as a food additive. EFSA Journal, 11(12), 3496.
• U.S. Food & Drug Administration – FDA (2014). Additional Information about High-Intensity Sweeteners Permitted for Use in Food in the United States.